TÜİK'ten büyümede baz alınan dolar kuruyla ilgili açıklama
TÜİK, büyüme rakamlarını hesaplarken dolar kurunu düşük aldığı iddialarıyla ilgili açıklama yaptı. Açıklamada ''TÜİK, 1987 ve 1998 bazlı GSYH serilerinde olduğu gibi mevcut 2009 baz yıllı seride de ABD doları cinsinden yıllık GSYH hesabında aynı yöntemi kullanmaktadır. Hesaplamalarda, ithalata göre ağırlıklandırılmış günlük TCMB döviz kuru kullanılmıştır'' denildi. Habertürk dün büyüme verilerinde ortalama dolar kurunun neden 4.72 olarak alındığını okurlarına aktarmıştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dün sabah açıklanan büyüme verilerinde baz alınan ortalama dolar kuruyla ilgili tartışmalar üzerine yazılı bir açıklama yaptı.
TÜİK'ten yapılan açıklamada şöyle denildi:
''11 Mart 2019 tarihinde açıklanan GSYH Sonuçlarına ilişkin medya ve sosyal medyada bilgi eksikliği sebebi ile yersiz, maksatlı ve Kurumumuzun tarafsızlığını hedef alan bazı yorumlarda bulunulmuştur. Bu bağlamda, dolar bazında GSYH’nin, kur düşük gösterilerek yüksek hesaplandığı iddia edilmiştir.
TÜİK, 1987 ve 1998 bazlı GSYH serilerinde olduğu gibi mevcut 2009 baz yıllı seride de ABD doları cinsinden yıllık GSYH hesabında aynı yöntemi kullanmaktadır. Hesaplamalarda, ithalata göre ağırlıklandırılmış günlük TCMB döviz kuru kullanılmıştır.
2018 yılında, ithalat, yılın ikinci yarısında ilk yarısına göre daha az gerçekleşmiş olup, bu sebeple yılın ikinci yarısındaki kur daha düşük ağırlık almıştır. İlave olarak, kurun yılın ikinci yarısında ilk altı aya göre daha yüksek olması sebebiyle, GSYH hesabında kullanılan kur aritmetik ortalama ile hesaplanan TCMB dolar satış kurundan farklılaşmıştır.
Açıklanan büyüme verilerinde ortalama dolar kuru 4.72 olarak alındı. Oysa Merkez Bankası 2018 yıl ortalaması olarak dolar kurunu 4.83 olarak açıklamıştı. Aradaki fark Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) dolar kuru olarak dış ticaret istatistiklerindeki döviz kurunu baz almasından kaynaklandı. TÜİK, dış ticaret istatistiklerinin döviz olarak takip edilen ithalat rakamını yine Türk Lirası olarak takip edilen ithalat rakamına bölerek 4.72 rakamına ulaştı. Bunun nedeni Merkez Bankası’nın rakamlarında işlemin gerçekleşip gerçekleşmediğinin belli olmaması.
kaynak: haberturk.com