Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘Düşük faiz, düşük enflasyon’ politikası çöktü

Merkez Bankası Para Politikası kurulu dün aldığı kararla bir kez daha faizde indirime gitti. Son açıklanan karar ile politika faizi yüzde 10,75’e gerilerken, Cari denge ve enflasyondaki rakamlar dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ekonomi ile ilgili sürekli ‘Düşük faiz, düşük enflasyon’ politikasına vurgu yapmasına rağmen ortaya çıkan son rakamlar bu anlayışın çöktüğünü işaret ediyor. Son üç toplantıda faizler 275 baz puan gerilerken, enflasyondaki artış önlenemedi.

Karar gazetesinden Ali Yıldırım’ın haberine göre, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) faiz indirimlerine vites düşürerek devam ediyor. Daha önce Para Politikası Kurulu (PPK), bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) 0,75 puan indirirken bu sefer Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal başkanlığında toplanan PPK, politika faizinin yüzde 11,25’ten yüzde 10,75’e indirilmesine karar verdi. PPK kararını değerlendiren analistler, cari dengenin son 3 aydır kötüleştiğine vurgu yaptı. Bunun karşısında yapılan duyuru da ‘Son dönemde belirgin bir iyileşme kaydeden cari işlemler dengesi’ diye ifadesi eleştirildi. PPK verilerinin uyuşmadığını ifade eden analistler şu örneği de verdi: “Merkez raporu şunu söylüyor; ‘Dezenflasyon süreci, enflasyondaki düşüş sürecinin devamlılığı…’ Fakat, enflasyon son 3 aydır yükseliyor.”

İktisatçı Yalçın Karatepe ise PPK kararının Türkiye ekonomisine ilişkin iyi şeyler söylemediğine değindi. Kartepe “Raporu okuyunca benim anladıklarım; Yatırımlarda ve istihdamda pek bir iyileşme yok. İhracat zayıflıyor. Kredi hacmindeki artış enflasyon açısından olumsuz. Böyle giderse cari açık büyüyecek” dedi. Karatepe, Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun ‘Kredi büyümesi ve kompozisyonundaki gelişmelerin dış denge ve enflasyona etkileri yakından takip edilmektedir’ açıklamasını alıntılayarak “Böyle endişesi varsa faizleri indirmemesi gerekmez mi?” paylaşımını gerçekleştirdi.

Ekonomist Mahfi Eğilmez “Merkez Bankasının faizi düşürerek enflasyonu düşürme yaklaşımı aynen devam ediyor. Oysa ‘faizi düşürmekle enflasyon düşmez.’ Bunu defalarca yaşayarak görmüş olsak da ya bu sefer tutarsa’ diyerek tekrar tekrar denemeye devam ediyoruz” diye konuştu.
Ekonomist Özgür Demirtaş sosyal medya hesabından eleştirdi. Demirtaş “Aynı filmi tekrar tekrar seyretmek” paylaşımını yaparak şunları söyledi: “Başla. Faizi emirle indir. Piyasaları çoştur. Cari açığı patlat. Enflasyonu durdurmak, sermaye çekmek, için emirle inen faizi yine fırlat. Başa dön. 1994’ten beri tekrar tuşunda takılı kaldık. Kimse de demiyor bu yol yol değil” ifadelerini kullandı.

YATIRIM VE İSTİHDAMDA ZAYIF SEYİR

Son döneme ilişkin verilerin iktisadi faaliyetteki toparlanma eğiliminin devam ettiğini gösterdiği belirtilirken, iktisadi faaliyetin sektörel yayılımındaki iyileşmenin sürdüğü duyuruldu. Fakat, yatırımlarda ve istihdamda toparlanma sinyallerinin alınmakla birlikte zayıf seyrin sürdüğü bildirildi. Duyuruda, rekabet gücündeki gelişmelerin olumlu etkisinin sürerken, küresel büyüme görünümündeki zayıflamanın dış talebi kısmen yavaşlattığı ifade edildi.

‘İNDİRİME KAPI KAPANMADI’

Ekonomist Haluk Bürümcekçi, yaptığı değerlendirmede TCMB’nin, faiz indirimini piyasa beklentilerinin üst sınırına yakın gerçekleştirirken, swap para piyasasının ise bu indirimi fiyatlamadığını söyledi. TCMB’nin çekirdek göstergelerin ılımlı seyrine dayanarak ‘daha ölçülü’ indirime gittiğini belirten Bürümcekçi, bankanın “Gelinen noktada, mevcut para politikası duruşunun hedeflenen dezenflasyon patikasıyla uyumunu koruduğu değerlendirilmektedir” şeklindeki mesaj cümlesini tekrarlamasını, ilave faiz indirimlerine kapının kapanmadığı anlamında yorumladığını kaydetti. Politika faizinin düşürülmesi ile gelecek dönemde ortalama fonlama maliyetinin haftalık repo faizi ile yakın seyredeceğini ifade eden Bürümcekçi, şunları kaydetti: “Para ve repo piyasasında gecelik faiz ise ortalama olarak piyasa yapıcı oranına daha yakın olmak üzere yüzde 9,25-10,50 aralığında bankaların likidite durumuna bağlı olarak dar bir alanda dalgalanacaktır.”