Uzmanlardan flaş tespit: İşsizlik verisi tanımı gereği ‘korona’ etkisini yansıtamıyor

TÜİK, bugünkü duyurusunda işsizlik rakamındaki düşüşe karşın istihdam oranında 3.4, işgücüne katılma oranında ise 4.5 puanlık azalma olduğu görülmüştü. 

Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan ‘Dar kapsamlı işsizlik tanımının yetersizliği’ başlıklı notunda verileri şöyle değerlendirdi: “Hem anket döneminin yarısının Covid-19 öncesi döneme ait olması, hem de dar kapsamlı işsizlik tanımı nedeniyle işgücü piyasasındaki gerçek yansımaları görmüyoruz. Salgın sonrasında da, mart ortasından itibaren ücretsiz izne çıkartılan çalışanların işsiz tanımına girmemesi itibariyle iş başında olmayanlar ile işsiz sayılanlar arasında önemli bir fark söz konusudur. Çoğu işten çıkarılan çalışanın da, işgücü piyasasındaki bozuk koşullardan dolayı iş aramıyor olması bu farkı büyütmektedir.”

TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 573 bin kişi azalarak 3.97 milyon oldu. Şubat döneminde işsiz sayısı 4.23 milyondu

Verilere göre 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0.6 puan azalarak yüzde 24.6 olarak kaydedildi. 

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi tarafından yayınlanan notta ise şu görüşe yer verildi: “Corona salgınının istihdam üzerindeki olumsuz etkilerini sınırlamak için Kısa Çalışma Ödeneği ve işten çıkarma yerine ücretsiz izine çıkarma gibi önemler ekonomik faaliyet düzeyi ile istihdam arasındaki ilişkiyi büyük ölçüde geçersiz kılmış durumdadır. Keza istihdam kayıpları ile işsiz sayısı arasındaki nispeten yüksek korelasyon da dumura uğramıştır.”

TÜİK verilerindeki hizmet sektöründe mart döneminde 694 bin istihdam kaybının yaşandığına dikkat çeken BETAM notunda şöyle devam edildi: “Beklendiği gibi hizmet sektörü corona salgını nedeniyle alınan önlemlerden en fazla etkilenen sektör olmuştur. 696 bin gibi olağanüstü bir istihdam kaybı yaşanmıştır.”

Hükümet nisan ayı ortasında üç ay süre ile işten çıkarmaları yasaklamıştı. Corona virüsünün ekonomide yaratacağı tahribatı gidermek için birçok adım atılmıştı. Bu adımların başında işsizlik maaşı, kısa çalışma ödeneği ve işten çıkarma yerine ücretsiz izin uygulaması yapılması yönündeki yönlendirmeler geliyor. Bu adımların önemli bir bölümü İşsizlik Sigortası Fonu’ndan finanse ediliyor.